Fjármálaráðherra: Að draga fætur og "Amnesty"

Það er merkilegt hversu upplýsingarnar um skattsvindl í gegnum útibú HSBC risabankans í Genf í Sviss passa vel inn í umræðuna hér um þessar mundir. 

Einn stærsti banki í heimi vill láta það líta út að hann hafi það allt á hreinu en vill samt vera með í aðstoð við kúnna sína sem vilja sleppa við að borga skatta. Auðvitað stofnar hann útibú

þar sem bankaleyndin er einna mest í hinum "siðvædda" heimi.  Það er Sviss. Rætt hefur verið um að Lúxembúrg hafi verið notað á svipaðan hátt á þessum tíma af íslenskumútibúum. Þetta er "blómatími" bankaspillingar.

Þegar upp kemst vegna uppljóstrarans Hervé Falciani þá láta æðstu stjórar þessa banka sem starfar um allan heim að þeir hafi ekkert vitað.  Einn verður ráðherra viðskiptamála hjá ráðuneyti Davids Cameron.  Þegar Bretar fá að vita um undanskotið eða svindlið þá sjá yfirvöld til þess að undanvillingarnir borgi 10% af upphæðunum í skatt og málið er þaggað niður að öðru leyti.  Í Frakklandi, Spáni og Belgíu eru svindlin dómsmál, þetta er glæður.  Í Bandaríkjunum var HSBC bankinn dæmdur í himinháar sektir fyrir að þvo Mexíkóskt glæpagull.  

Fjármálaráðherra okkar vill eitthvað svipað, "Amnesty", er orðið sem hann notaði, ég vona að enginn rugli því saman við hin alkunnu mannréttindasamtök. Auðvitað vill hann ekki að þessi mál séu opinber, sjálfur er hann alltof tengdur viðskiptum og Hruni. "Allir í klíkunni vildu bara vera með, siðferðið gleymdist. Hann vill að þarna verði Sakaruppgjöf. Íslenskir Íhaldsmenn virðast alltaf feta í fótspor Breskra um þessar mundir.

Því er eðlilegt að hann spyrni við eins og hann getur, það er ekki ríkiskattstjóri sem dregur fæturna það er ráðherrann.  Enda kann hann það úr fótboltanum. 

Skattasvindl: Trúverðugleiki stjórnarinnar í veði!

Engin lát verða á skattaundankomuumræðunni á næstu.  Viðtalið við Bjarna Ben í RUV um helgina og svo stórfrétt:  Skattasvindla peningamanna víða um heim.  Þar sem bankamenn hjálpa eignafólki að koma peningum undan skatti. 

1,3 milljarða skattaundanskot tengdust Íslandi
segir Kjarninn í dag og byggir frásögn sína af leka sem nokkrir sterkir fjölmiðlar og stofnanir stóðu að: 

The files – obtained through an international collaboration of news outlets, including the Guardian, the French daily Le Monde, BBC Panorama and the Washington-based International Consortium of Investigative Journalists – reveal that HSBC’s Swiss private bank:
• Routinely allowed clients to withdraw bricks of cash, often in foreign currencies of little use in Switzerland.
• Aggressively marketed schemes likely to enable wealthy clients to avoid European taxes.
• Colluded with some clients to conceal undeclared “black” accounts from their domestic tax authorities.
• Provided accounts to international criminals, corrupt businessmen and other high-risk individuals.
The HSBC files, which cover the period 2005-2007, amount to the biggest banking leak in history, shedding light on some 30,000 accounts holding almost $120bn (£78bn) of assets.

The revelations will amplify calls for crackdowns on offshore tax havens and stoke political arguments in the US, Britain and elsewhere in Europe where exchequers are seen to be fighting a losing battle against fleet-footed and wealthy individuals in the globalised world.
Approached by the Guardian, HSBC, the world’s second largest bank, has now admitted wrongdoing by its Swiss subsidiary. “We acknowledge and are accountable for past compliance and control failures,” the bank said in a statement. The Swiss arm, the statement said, had not been fully integrated into HSBC after its purchase in 1999, allowing “significantly lower” standards of compliance and due diligence to persist.
That response raises serious questions about oversight of the Swiss operation by the then senior executives of its parent company, HSBC Group, headquartered in London. It has now acknowledged that it was not until 2011 that action was taken to bring the Swiss bank into line. “HSBC was run in a more federated way than it is today and decisions were frequently taken at a country level,” the bank said.
HSBC was headed during the period covered in the files by Stephen Green – now Lord Green – who served as the global bank’s chief executive, then group chairman until 2010 when he left to become a trade minister in the House of Lords for David Cameron’s new government. He declined to comment when approached by the Guardian. (Guardian 9.2.2015)

HSBC er næst stærsti banki í heimi, með aðalbækistöðvar í London og 6600 starfsstöðvar í 88 ríkjum. Skattaundanskotin hafa verið stunduð í gegnum Svissneska hluta bankans og notuð bankaleynd Sviss til þess sem byggja á lögum frá 1934.  

Hér er vefur ICIJ um allt þetta mál.  Velkomin að kíkja inn!  Það verður gaman að sjá sýndarviðbrögð Fjármálaráðherra, sem virðist vera með allt niðrum sig. Trúverðugleiki ríkisstjórnarinnar í veði:  Eða hvað?  

Ráðherra ræðst á Skattrannsóknarstjóra

Ein skrítnasta upp ákoma upp á síðkastið var í sjónvarpinu í gærkvöldi.  Bjarni Benediktsson fjármálaráðherra ræðst á undirmann sinn Skattrannsóknarstjóra. Einhvern veginn virðist

ráðherrann vera algjörlega úti að aka.  Auðvitað eru upplýsingar sem þessar seldar á svörtum markaði á "óhefðbundinn hátt", annars fer þessi sala ekki fram. Stjórinn fer ekki í svona aðgerðir nema með stuðningi ráðherrans og enn virðist ráðherrann ætla að heykjast á því að vera stuðningsaðili. Svo kostar þetta sitt, enginn vafi á því. Og það þarf örugglega ferðatöskur undir seðlana!

Það kemur ekki til greina að greiða fyrir gögn um meint skattaundanskot Íslendinga erlendis með ferðatöskum af seðlum.  Þetta segir fjármálaráðherra.

Embætti skattrannsóknarstjóra hefur um nokkurra mánaða skeið haft undir höndum sýnishorn af gögnum sem benda til þess að hundruð Íslendinga hafi gerst sek um skattsvik í skattaskjólum. Skattrannsóknarstjóri hefur sagt að gögnin gefi færi á að rekja slík undanskot. Embættið fékk gögnin send að utan frá aðila sem vill selja þau. Þótt nokkuð sé liðið frá því embættið fékk gögnin í hendur hefur ekki enn verið ákveðið hvort þau verða keypt.
„Það strandar svo sannarlega ekki á fjármálaráðuneytinu. Við höfum fengið upplýsingar frá skattrannsóknarstjóra um að gögn stæðu til boða og við höfum sagst mundu styðja skattrannsóknarstjóra í að sækja þau. En skattrannsóknarstjóri verður að rísa undir þeirri ábyrgð sinni að stunda skattrannsóknir og afla sér þeirra gagna og upplýsinga sem til þess þarf. Af því að sú ábyrgð verður ekki tekin af embættinu af fjármálaráðuneytinu,“ segir Bjarni Benediktsson fjármálaráðherra.
Eftir því sem lengra líður þar til gögnin verða keypt er líklegra að meint brot á skattalögum fyrnist. „Mér hefur þótt þetta mál vera að þvælast hjá embættinu alltof lengi og að ekki hafi allt staðist sem þaðan hefur komið. Eins og til dæmis þegar embættið færir þær upplýsingar í ráðuneytið að gögnin standi til boða fyrir tiltekna hlutfallsfjárhæð af innheimtum skatttekjum sem myndi leiða af upplýsingunum. En eitthvað allt annað kemur í ljós síðar. Og auðvitað getur það ekki komið til greina að við ætlum að fara að greiða fyrir gögn af þessum toga með ferðatöskum af seðlum til einhverra huldumanna.“ RUV. 07.02.201

Aðrar hugmyndir voru upp á borði hjá honum í november síðastliðinn, aðaltriðið virtist vera að þeir sem stigju fram þyrftu ekki að ganga fyrir dóm, hins vegar átti að skoða það ofan í kjölinn: 

Skattrannsóknarstjóri hafi hins vegar allar heimildir sem hann þarf, til að upplýsa skattsvik og hafi stuðning frá ráðuneytinu til að afla sér gagna.„Af þessu tilefni erum við svo að skoða þetta með amnesty ákvæðið og ég hef sett á laggirnar starfshóp til þess að vinna þá vinnu,“ segir Bjarni.

„Það má segja að það sé hugsunin að viðurkenna það að menn hafi ekki í skattaeftirliti náð að uppræta öll undanskot. Og reynsla annarra þjóða hefur verið sú að það hafi gefist vel að gefa mönnum takmarkaðan tíma til þess að skila réttum skattskilum aftur í tímann, vera laus undan refsingu en borga að sjálfsögðu það álag sem fylgir slíkum skilum. Og það gildir um öll Norðurlönd og fleiri sem hafa farið þessa leið að það hafa skapast af þessu feiknarlega miklar tekjur fyrir viðkomandi ríki. Hvort það sama verði uppi á tengingnum á Íslandi er ekki gott að segja. Við erum hins vegar ákveðin í að skoða það ofan í kjölinn og þess vegna hef ég sett þennan starfshóp á laggirnar,“ segir Bjarni.  RUV 25.11.2014

Rannsóknin ofan í kjölinn virðist ekki að eiga að fara fram hið einfalda svar Ráðherrans, eitt lítið já á aldrei að líta dagsins ljós.Þetta er allt klúður hjá skattrannsóknarembættinu.  Ráðherrann ætlar ekki að gera neitt.  Hvað gerir embættismaðurinn með vantraust ráðherrans á bakinu????

Til baka

Kerfi: Velferðarþjónusta eða ölmusa

Aldrei hef ég séð netheim eins logandi og seinasta sólarhringinn. 

Ólafar málið Stóra heltekur okkur öll. 

Og ýmislegt gerist í stjórnsýslunni, seinast skipun neyðarstjórnar: 

Mál Ólaf­ar kornið sem fyllti mæl­inn

Stjórn­in hef­ur fullt umboð til að gera þær breyt­ing­ar sem hún tel­ur nauðsyn­leg­ar til að bæta úr í þjón­ustu og fram­kvæmd. Stjórn­in hef­ur einnig fullt umboð til að gera til­lög­ur um breyt­ing­ar á fyr­ir­komu­lagi eða fram­kvæmd þjón­ust­unn­ar til framtíðar. Farið verður í óháða út­tekt á aðdrag­anda, inn­leiðingu og fram­kvæmd ferðaþjón­ustu fatlaðs fólks hjá Strætó. Þá verði sér­stök út­tekt gerð á al­var­legu máli Ólaf­ar Þor­bjarg­ar Pét­urs­dótt­ur.

 En mál þett sýnir í hnotskurn svo margt í okkar stjórnkerfi.  Nýfrjálshyggjan er komin inn á gafl og vinstrimenn hafa verið varnarlausir gagnvart háværum lausnum um ódýrari lausnir í mennta, heilbrigðis og velferðarþjónustu.  Þegar grannt er skoðað er á bak við þetta einhverskonar mannfyrirlitning gagnvart þeim sem eiga erfitt, hafa dottið út úr atvinnukerfinu, eiga ekki innangengt í það.  Það er ekki sjálfsagt að veita góða og mannvæna þjónustu. Þarna eru hugmyndir um ölmusu.  Þetta fólk skilar "engu" fé í þjóðarbúið, þess vegna er það lítils metið.  Alls kyns furðulegar hugmyndir vaða uppi hjá stjórnmálamönnum og sérfræðingum, samanborið fréttir frá Tisa viðræðum.  Alls staðar eiga peningar að stjórna lífi okkar. Barátta öryrkja seinustu áratugi fjallar um þetta.  Okkur vantar kerfi þar sem manneskjan er virt eins og hún er.  Kerfið er til að þjóna þessu fólki eins og öllum öðrum. Þeir sem eiga nóg af peningum (hátekjufólk) eiga að borga meira til þess að þetta gangi hjá okkur, þeir eiga að vera ánægðir með það að láta drjúgt af hendi til þess.

Lífið á ekki að ganga út á að fela fjármuni fyrir skattayfirvöldum á fjarlægum eylöndum.  Stjórnmálamenn eiga ekki að líta á það sem hlutverk sitt að hjálpa auðmönnum til þess.

 Það er lóðið.  Það er ekki hægt að meta allt í aurum og krónum. Mannvirðing ofar mannfyrirlitningu

Vinstri vængurinn: Hvað er til ráða?

Vandi hefðbundinna vinstri flokka virðist vera töluverður um þessar mundir. 
Við sjáum það á skoðanakönnunum hjá okkur, sama er alls staðar að gerast úti í Evrópu, það kraumar undir óánægja, flokkarnir eru ekki í takt við kjósendurna. Fólk velur frekar nýja flokka sem engin reynsla er á, gefa flokkunum með hefðina og reynsluna langt nef. Gott dæmi núna eru úrslitin í Grikklandi.  Flokkur sem fer nýjar slóðir gjörsigrar.  Hann þorir að spyrja erfiðra spurninga. 

Magnús Geir, hinn ágæti Borgnesingur, bloggar um þetta hjá okkur:

Vinstri flokkarnir uppskera ekki, enda ekki búnir að sá. Þeir kjósa frekar að hoppa á mál dagsins og vona að óánægjudropinn holi steininn. Vissulega er ríkisstjórnin ekki sérlega vel þokkuð í samfélaginu en það eru vinstri flokkarnir heldur ekki.

Hérna er spurningin hvað er vinstri eða ekki, er Björt framtíð og Píratar vinstri, miðja eða hægri? Eða eru þetta ónýt hugtök, vinstri hægri?  Gunnar Smári vill fá Illuga Jökuls sem formann Samfylkingar ætli það verði? Varla.  Illugi er ekki innanbúðarmaður í Samfylkingunni, heldur ekki í Vinstri Grænum.  Hann ætti frekar heima í Pírötum, til að móta nýjar áherslur og fjölbreyttari en nú er.  Sérstaklega ef Birgitta ætlar að hætta á þingi.

Þessi umræða er eins og ég sagði ekki bara bundin við Ísland, í Social Europe, netriti um stjórnmál ef oft fjallað um þetta seinast hjá Tom Angier . Þar sem hann ræðir orsökina fyrir þessum áratuga breytingum, fylgispekt jafnaðarmanna við Evrópusambandsgrunnsjónarmið sem hafa stöðugt nálgast nýfrjálshyggjusjónarmið, ráðast hálfhjartað á aukinn mun á kjörum og misrétti í öllum samfélögum okkar sem ala af sér óánægju og fordóma t.d. gagnvart erlendu vinnuafli og nýbúum.  Þetta leiðir af sér æ meiri breytingar á hinu pólitíska munstri.  Þótt í grunninn séu þessir flokkar af sama stofni.  Óánægjuflokkar geta æ meira hrist upp í kerfinu, eins og Framsóknarflokknum tókst hjá okkur.  Það eru kjör efri millistéttar sem einkenna stefnu þessara flokka.    Ég klippi hér út nokkur atriði sem mér finnst merkileg í þessari grein.  

 Indeed, EU structures have moved ever closer to the neo-liberal consensus, thereby ensuring both political disaffection and economic inequality, while doing nothing to address incipient cultural conflict. What can the left offer that is not only practicable, but also embodies real hope for the future? 
One of the most dispiriting aspects of current European life is the way in which both State and market have crowded out autonomous civic institutions, and the left should be at the forefront of restoring such civic social space.
More widely, real pressure must be brought to bear on the abuses perpetrated by tax havens, and on those businesses which refuse to pay their workers a living wage (not to speak of those that make widespread use of unpaid internships and zero-hours contracts).
More widely, real pressure must be brought to bear on the abuses perpetrated by tax havens, and on those businesses which refuse to pay their workers a living wage (not to speak of those that make widespread use of unpaid internships and zero-hours contracts).

http://www.socialeurope.eu/2015/02/european-social-democracy-danger-terminal-decline/

Þetta er í grunninn sama sem stjórnmálabarátta snýst um hjá okkur.  Að berjast fyrir mannsæmandi lágmarkslaunum, að viðhalda stofnunum, mennta, heilbrigðis og velferðar, sem sífellt er verið að ráðast á, að einkavæða og tæta í sundur.  Samanborið Heilbrigðisumræðan um einkarekstur, útvarpsumræðan, og eftirlitsstofnanir fyrir réttindum launafólks. Hvar er baráttan gegn skattaskjólum, hvað hefur Bjarni Ben gert til að kaupa skattaundanskotsupplýsingarnar? 

Ég vil í lokin taka Einkarekstrar umræðuna í Heilbrigðiskerfinu á Alþingi í gær sem dæmi.  Ráðherra segir að ríkið eigi að fjármagna heilbrigðisþjónustu.  Hvað þýðir það?   Fjölbreytt rekstrarform eins og alltaf hafi tíðkast, hvað þýðir það?   Ekki einkavæðing en einkarekstur???  Við höfum upplifað stöðugt hærri gjöld seinustu tvo áratugi.  Að vera veikur, alvarlega veikur, kostar hundruðir þúsunda.  Heimsókn til sérfræðings kostar 5-10000 krónur heimsóknin. Hægt og sígandi verður allt dýrara, er þetta að ríkið eigi að fjármagna heilbrigðisþjónustu? Lægst launaðasta fólkið hefur ekki efni á því að fara til læknis. Hefur ekki efni á menningu.  Hefur ekki efni á velferð og tómstundum.

Stjórnmálamenn efri millistéttar skilja ekki þessi vandamál.  Á meðan heldur áfram hrun og sundurtæting vinstri vængsins.  Og pólitískir drjólar eiga æ meiri aðgang að skoðunum landans.  Við fáum æ fleiri Vigdísar og Sveinbjargar og Guðfinnur og Sigmunda til að gleðja okkur.    

Hvað er til ráða?

A most wanted Man: Fín John Le Carré mynd í Bíó Paradís

Það fer stundum lítið fyrir smáperlum í kvikmyndaiðnaðinum.  Eins og A most wanted Man, gerð eftir einni af seinustu sögum John Le Carré. Þessi mynd hefur aðallega verið rædd sem ein allra síðasta mynd stórleikarans Philip Seymour Hoffman áður en hann tók líf sit.  Hann er með sanni ansi

góður sem þessi druslulegi, drekkandi og reykjandi njósnaforingi, sem alltaf reynist seinheppinn í málum sínum. Svo er auðvitað Wilhelm Dafoe þarna líka. 

En myndin er bara með betri njósnamyndum seinni ára, hæg og sígandi, en allt gengur upp, andi njósnastarfsemi eftir 11. september.  Þar sem allir eru með skrekk og tortryggnin allsráðandi, ég tala nú ekki um í Hamborg, þaðan sem ýmsir þátttakendur í Turnaárásninni komu. Öll hlutverk eru velskipuð, margir sem maður hefur séð í smærri myndum, sumir á uppleið, eins og ungi rússneski leikarinn sem leikur Rússa-Tsétenann sem kemur allri flettunni af stað. Þjóðverjinn Daniel Brühl, meira að segja Robin Wright í smáthlutverki amarísks njósnara.  Le Carré aðdáendur munu elska þessa mynd, en þeir sem vilja botnlausan hasar verða fyrir vonbrigðum.  En persónusköpunin er príma, myndataka og leikstjórn sömuleiðis. Anton Corbijn sem gerði hina prýðilegu mynd um Joy Division,  Control og The American með Clooney, auk ótal tónlistarmynda.

Svo aðdáendur njósnamynda, kaldastríðsmynda, hryðuverkamynda hafa gaman og munu njóta anda Le Carré sem skilar sér vel.  Hún er sýnd í Bíó Paradís, átti vist ekki erindi á aðra staði þótt það væri reynt. Þeir af eldri kynslóðinni sem eru hræddir orðið að fara í bíó, losna þarna við auglýsingar, geta fengið sér Happy Hour bjór og séð góðar myndir.  Þær eru margar góðar mun þessar mundir. Whiplash ein af Óskarskandidötum sem hefur vakið æ meiri athygli.
Winter Sleep tyrkneska myndin sem fékk Gullpálmann í Cannes í fyrra
svo er fjölskyldumyndin Believe um börn og fótbolta sem vakti athygli hér á Barnakvikmyndahátíð. 

Helförin: Kvikmyndin sem á ekki að gleymast

Það er ekki oft sem maður verður miður sín að horfa á sjónvarp.  Ég varð þó það á mánudagskvöldið þegar ég sá heimildamyndina Night will fall í sænska sjónvarpinu.  Þetta er myndin sem sagt var frá í fréttum útvarpsins í morgun, ekki nógu nákvæmlega.  Því fréttamaður sagði frá heimildamynd um Helförina sem Bretar stóðu fyrir í lok 2. heimsstyrjaldar og fengu í lið Bandaríkjamenn og Rússa.  Sjálfur Alfred Hitchcock var fenginn til að gera rammann um atburðina. Myndin var síðan aldrei sýnd opinberlega.  Myndin Night will fall segir frá gerð þessarar myndar og viðbrögðum ýmissra sem koma við sögu í henni, fangar sem voru börn að aldri, hermenn og tæknimenn og stjórar sem unnu að myndinni. Svo eru sýnd atriði úr upprunalegu myndinni sem búið er að setja í sýningarhæft ástand og á að sýna víða um heim á þessu ári.  

 Upprunalega myndin hét þessu nafni : 

German Concentration Camps Factual Survey

Hún lýsir því sem bar fyrir augu þegar Bandamenn komu inn í Útrýmingarbúðir út um allt í Þýskalandi og Póllandi.  Byrjar á hræðilegum senum frá Bergen-Belsen sem voru fyrstu útrýmingarbúðir sem Bretar komu í. Líkstaflar, algjör fyrirlitning í dauðu fólki, hálfdautt fólk reikandi innan um þessa stafla.  Þetta átti að vera myndin sem átti að sannfæra heiminn hvað hefði gerst í raun og veru, og líka að sýna Þjóðverjum heiminn sem þeir höfðu skapað með því að koma Nazistum til valda. Um leið er hún mjög hlutlæg og skýr í framsetningu, ekki nein æsifréttamennska ef maður getur sagt það. Hér er góð grein um myndina eftir ástralskan kvikmyndagagnrýnanda. 

 Nú segir einhver, er þetta ekki allt sem við höfum séð áður eða lesið?  Og er framferði Ísraelsmanna ekki búið að eyða gildi svona mynda? Ég held ekki, þessi hrái sannleikur sem fram kemur í þessari mynd um þessa skipulögðu eyðingu heils hóps af fólki er enn svo ótrúlegt, enn svo átakanlegt að það er nokkuð sem við verðum að muna. 

 Ég tala ekki á þessum tímum þegar æ bryddar meir á mannfyrirlitningarhugmyndum svo víða. Hugmyndum sem sverja sig í ætt við fræði Nazismans. 

German Concentration Camps Factual Survey

German Concentration Camps Factual Survey (1945/2014) is the British Ministry of Information documentary about German atrocities and the concentration camps.
Described by critics as 'an impressive and important piece of filmmaking, restored with intelligence and care by the museum', the film has been digitally restored and, with the assembly for the first time of the sixth and final reel, IWM has completed the film to the instructions laid down by the original production team in 1945.

About the Film

Ordered in April 1945 by the Supreme Headquarters Allied Expeditionary Force, the film is an official documentary about German atrocities and the concentration camps compiled with footage shot by combat and newsreel cameramen accompanying troops as they liberated occupied Europe. It was to be the film screened in Germany after the fall of the Third Reich - shown to German prisoners of war wherever they were held.
Producer Sidney Bernstein assembled a team at the Ministry of Information that included Editors Stewart McAllister and Peter Tanner; Writers Colin Wills and Richard Crossman; and Alfred Hitchcock, who worked as Treatment Adviser.
Making a long film about such an important and complex subject was difficult. Progress was slow and the film missed its moment. By September 1945, British priorities for Germany had evolved from de-Nazification to reconstruction and so the film was shelved, unfinished

http://www.iwm.org.uk/collections-research/german-concentration-camps-factual-survey