Bókaflóð, þýðingar og Gagnrýni

Nú skellur á okkur flóðið, Bókaflóðið, sem betur fer er það ekkert Tsúnami eða flóðbylgja af hafi.  En það liggur við að það drekkji mörgum.  Ekki veit ég nú hvernig er að marka bókrýnendur sem  hafa lesið 3 bækur á dag í nokkrar vikur !!!!  

Það er ótrúlegt hve margar bækur þetta litla samfélag okkar ungar út þessa 2-3 mánuði.  Einu sinni bjó ég í útlöndum, Uppsölum  í Svíþjóð, ég held ekki að þar hafi rithöfundar ungað út nokkur hundruð bókum, á einu ári,  samt eru Uppsalir háskólabær og virtur menningarheimur.  

Ég sé allmargar bækur sem ég hef áhuga á að lesa,  of margar fyrir mína eftirlaunapyngju,  en ég hef augu á Jóni Kalmann, Gumundi Andra, Vigdísi, Kaupmannahöfn höfuðborg Íslands, Kamban svo eitthvað sé nefnt.  

Ég keypti um daginn ljóðaþýðingar Jóns Kalmanns Stefánssonar; Undir Vernd stjarna, sem er nýkomin út,  þar sem hann þýðir höfunda frá ýmsum löndum, marga sem ég þekki og nokkra sem ég hef ekki heyrt nefnda.  Þetta er skemmtilegt kver, gaman að fletta því og glugga í ljóðaheimum annarra þjóða.  Við erum ansi einöngruð í þessu tilliti, þótt við höfum fengið öðru hverju gersemar, eins og ljóðaþýðingar Gyrðis Elíassonar frá því í fyrra.  Þarna eru eldri höfundar eins og Werner Aspenström, Per Lagerquist, Paul Celan, Nazim Hikmet, Carlos Drummond de Andrade, Sophia de Mello Breyner Andersen (tvö seinustu úr portúgölskum tungumálsheimi sem ég hef aldrei áður heyrt nefnd).  Svo eru margir sem skrifa á ensku, aðallega Bandaríkjamenn og erlendir menn sem dvalið hafa langdvölum í enskumælandi heimi: Bukowski, Bly, Zagajewski, Wright feðgar, Langston Huges og Simic.  

Ég mæli eindregið með þessari bók, fjölbreytt og fangandi.  Hér er sýnishorn, eftir George Simic, sem ólst upp í Júgóslavíu (Serbíu) og fluttist ungur til Bandaríkjanna.  

Óblítt landslag 

Heilinn í höfuðkúpu sinni 

er mjög kaldur, 

samkvæmt niðurstöðum 

Albertus Magnus. 

Eitthvað í líkingu við óslitna freðmýri

á stærð við alheiminn. 

Næðingur vetrarbrautar. 

Himinháir ísjakar í fjarska. 

Heimskautanótt. 

Stórt millilandaskip frosið fast í ísnum. 

Fáein ljós loga enn á þilfarinu. 

Þögn og heiftarlegur kuldi.  

Já, lesendur góðir, bókaheimur er heimur sem oft er áhugaverðari en umhverfi okkar og mannaveröld.  Þar er fjallað um stærri spurningar en stjórnmálamenn okkar fjalla um og af meiri vizku og manngæsku, jafnvel þegar verið er að skrifa um óhugnanlegar sögur og atburði.  

Fyrir nokkrum dögum fór fram umræða um gagnrýni í tónlistarheiminum.  Og fyrr í haust hafa oft sprottið upp deilur um leikhúsrýni, sumir ganga svo langt að við þurfum ekki neitt slíkt. Ég er nú ekki alveg sammála því.  Góð og lifandi gagnrýni er upplífgandi og skapandi en léleg gagnrýni er mannskemmandi.  Mér þótti í tónlistarheiminum viðbrögð ýmissa vera harkaleg, ég þekki fólk sem mætti á þessa tónleika, og varð satt að segja miður sín.  Söngvari og tónlistarmaður eiga ekki að mæta veik á tónleika svo þeau geta ekki sungið eða spilað.  Áhorfendur eiga heimtingu á því. En þegar slíkt gerist verður að taka tillit fólksins sem á í hlut.  Það er vandmeðfarin leið en hún er til.  

Það er kominn vetur, vetrarlægðir þjóta eins og kríur yfir landið, en ennþá er enginn snjóavetur hér fyrir sunnan, þótt snjór sé fyrir austan, norðan og vestur á fjörðum.  Það kemur öðru hverju snjór í Reykjavík eins og myndirnar hér að neðan sýna frá því í fyrra janúar 2012.  Laugardalurinn er fagur og tignarlegur í snæskarti.   

myndir: EÓ

Ráðherrar: Þegar lygin verður sannleikur

Þingmenn okkar og ráðherra fengu góðan skell í hádegisfréttum.  Sýnt var fram á hræsni og yfirborðsskap þeirra sem komust til valda með bellibrögðum og ofurloforðum.  

Í gær töluðu þeir fjálglega um hvað þeir væru að gera með því að fjölga aðstoðarmönnum.  Það væri svo margt sem þyrfti að vinna upp eftir seinustu stjórn.  En þeir voru að sjáflsögðu búnir að gleyma öllum ummælum sínum í stjórnarandstöðu um eyðslu fyrrum stjórnar með því að fjölga pólitískum aðstoðarmönnum og það kostaði 120 eða 130 milljónir.  Nú ætla þeir sjálfir að eyða 700 milljónum þeir sem ætla að skera niður og spara.  Já, lesendur góðir, hræsnin ríður ekki við einteyming.   

Enn hamra þeir á því dag eftir dag hvað seinasta stjórn hafi skilið eftir allt í rúst.  Þótt að fréttir um ríkisrekstur á þessu ári sýni allt annað.  Best er að segja sömu lygina nógu oft þá verður hún sannleikur. 

Og iðnaðarráðherra okkar sendir hnútur til undirmanna sinna sem gera ekki nákvæmlega eins og hún vill, það virðist ekki eiga að að skipta máli hvað það kostar okkur það á að semja um Helguvíkurálver hvað sem það kostar:

Hún sagðist vera óþreyjufull: „Ég vil fara að sjá árangur og að verkefnin verði að veruleika. Tækifærin eru svo sannarlega til staðar. Ég get nefnt álverið í Helguvík, framkvæmd sem ekki bara mun skipta Suðurnesjamenn máli heldur landsmenn alla og hefur beðið allt of lengi."

Og auðvitað fær hún hjálp frá Fjármálaráðherra okkar. Nú á að skipta um stjórn í Landsvirkjun á stundinni:  

Bjarni sagði á Alþingi í morgun að tryggja yrði að Landsvirkjun yrði ekki „hindrun í vegi fyrir iðnaðaruppbyggingu á landinu“.

Svo við vitum hvað er framundan, enn á ný á að gefa rafmagn til fjármálamanna af því það er hagstætt fyrir Sjálfstæðisflokkinn í ákveðnum kjördæmum.  Jafnvel þótt fyrir liggi tilboð um álver annars staðar á landinu með rafmagn á langtum betra verði !!!!

Ætli hafi ekki einhver hugsun ráðherra okkar í veislunum í kringum Margréti Danadrottningu hvað þeir væru að gera þarna, uppstríluð og hneigjandi sig, innan um lista og menningarfólk. Meirihluti sem slær út af borðinu smáframkvæmd, Húsi íslenskra fræða, sem hefði þó skapað iðnaðar- og tæknifólki vinnu, þegar lítið er um að vera,  þar sem hluti hefði lent í ríkiskassanum og stuðlað að ríkulegra menningar- og ferðaiðnaðarstarfi.

 

Það er mikið rætt um það að skapa bjartsýni í okkar samfélagi af ráðherrunum okkar.  Það gætu þeir gert með því að fara í heiðarlegar framkvæmdir, að taka lán sem skila með tímanum til baka fjármunum.  Ekki að fara strax í gömlu kjötkatlavinnubrögðin sem xD og xB eru svo þekkt fyrir þar sem bara þeir útvöldu koma til greina, sem borga í flokkssjóðina og styðja Morgunblaðið.  

Nei, lesendur góðir, það er gamla sagan endurtekin aftur og aftur.  Það er ekki velferð okkar landsmanna sem er í fyrirrúmi, engin stórvirki í Heilbrigðis og Atvinnumálum sem hleypa bjartsýni og þrótti í þjóðina.  Hik og fum, allt í gamla og góða spillingarandanum.  

Varð nokkur furða að ég minntist á vetrarkvíða í seinasta 

pistli mínum????

  

Aulahrollur: Stjórnmál og Sómatilfinning

Ég held að það sé kominn tími til að kveðja, íslensk pólitík, bless, adieu, au revoir .  Það er ótrúlegt hve óhugnanlegar mannvitsbrekkur hafa komist á þing.   Hefur þessi þjóð enga sómatilfinningu.  Eru þetta fulltrúar okkar. Hver kaus þá?

Vilhjálmur Árnason, þingmaður Sjálfstæðisflokks, lýsti á Alþingi furðu sinni á því að meðaldagvinnulaun kvenna í Sinfóníuhljómsveit Íslands væru 111 þúsund krónum hærri á mánuði en meðaldagvinnulaun kvenna í lögreglunni. meðan voru meðaldagvinnulaun kvenna í Sinfóníuhljómsveit Íslands á sama tíma 416.960, eða 111 þúsund krónum hærri á mánuði. Ég held að það væri heiður að spila í einni flottustu sinfóníu heims og það væri dýrmætt fyrir frekari frama í tónlistinni. Einnig held ég að það væri dýrmætt að fá öflugar konur til að sinna löggæslustörfum, leggja sig í lífshættu, vinna dag og nótt undir álagi og erfiðum aðstæðum."

Ímyndið ykkur konur í sinfoníunni og konur í lögreglunni!!!!  Þessi piltur virðist aldrei hafa heyrt um samræmda launataxta karla og kvenna ( þótt i reynd sé þar víða pottur brotinn með aukagreiðslum). Hugsið ykkur konurnar þurfa full laun, það hvarflar ekki að honum að á bak við árangur sinfoníunnar okkar liggur áratuga nám og vinna allra, bæði karla og kvenna. 

Fara þarf yfir forgangsröðun ríkisins, sagði Vilhjálmur. „Menning og listir eru nauðsynleg en við höfum bara ekkert með það að gera meðan við tryggjum ekki öryggi okkar og heilsu."

Er þetta ekki sama ríkisstjórnin sem byrjaði á því að minnka tekjur ríkisins um nokkra milljarða svo útgerðarmenn hefðu meiri vasapeninga, að taka úr rekstrinum nokkur hundruð milljónir til að leika sér með, eða halda uppi Morgunblaðinu í stað þess að borga skatta og gjöld.  

Og karlinn sem studdi fyrrverandi stjórn í hádeginu og greiddi atkvæði gegn henn um kvöldmatarleytið orðinn hægri hönd Forsætisráðherra.  Auðvitað kauplaust.  Hann hefur svo mikinn áhuga að pranga upp á okkur hugmyndum sínum um betra mannlíf. 

Já, marga setur hljóða, aulahrollur, skrifaði  virtur tónlistarmaður okkar.  Aulahrollur,  það setur að manni vetrarkvíða.  Sem enginn veit hvenær mun enda.   

Sigmundur Davíð: að skulda afsökun

Forsætisráðherrann upggötvar að að það eru ekki allir sem vilja lána okkur, við þurfum raunverulegan olíudraum til þess.Það er best að segja frá þessum austur á landi.  Lítið fer nú fyrir ræðunum þar sem fyrrum ríkisstjórn var kennt um allt, hún vildi ekki framkvæmdir hún vildi ekki lán.  Allt af mannvonsku og skepnuskap.  Nú hefur hann uppgötvað að veruleikinn er nær veruleika Jóhönnu og Steingríms. Það er gott.  En hvar er afsökunin fyrir öllu gasprinu seinustu árin. Er ekki kominn tími til að biðja afsökunar. Helst á hnjánum á miðju Alþingissalsgólfi ????? 

Svo heyrði ég í hádegisfréttum að við höfum fengið skýrslu, frá Forsætisráðherranum um skuldamálin okkar og verðtryggingarmálin, mikla skýrslu, um 10 starfshópa, ég sagði 10.  Þeir sem þurftu enga starfshópa, engar nefndir, þeir sem vissu nákvæmlega hvernig allt átti að gera, nú þurfa þeir nefndir og ráð. Svo 10 starfshópar eiga að skila miklu, langtum meira en 1 eða 2.  Eða hvað?   En ég hlakka til að fá niðurgreiðslur á lánum mínum.  Ég á lán sem ég borgaði 50 og eitthvað þúsund í upphafi nú greiði ég 113 þúsund.  Svo ég er einn af þeim sem bíð, líf mitt mun ekki gjörbreytast þótt ekkert verði að þessum breytingum.  Til þess hef ég aldrei treyst Sigmundi Davíð eða Bjarna Benediktssyni, þeir koma úr öðrum heimi en ég, þar sem þeir hafa fengið allt upp í hendurnar. Ég hef líka of oft heyrt þá segja ekki satt.
  

 

Kaupþing og Krösus: Siðspilling

Verður flökurt að fylgjast með þessu siðlausa liði.  Margur verður af aurum api  á vel um þessar mannvitsbrekkur. Gott að hafa í huga sögurnar um Krösus.  Hvað er það sem veitir mesta hamingju? Ríkidæmi eða annað?  Nei, ég held maður vorkenni þeim.  

ruv.is

Fimm milljarða mútugreiðsla til Al Thanis

Óskaði ekki eftir láni

Kynntist Al Thani á skotveiðum

Fór til Katar til að hitta Al Thani

mbl.is

Lánið „mútugreiðsla" til Al Thani

Fengu ekki skýringar á láni

Gröndal og Kjarval : Álftanes og Bessastaðir

Álftanes, hefur aldeilis verið í fréttunum upp á síðkastið. Örnefnið Gálgahraun skartar nú táknrænni merkingu nútímans, baráttan við innantóma tæknihyggju prúðbúinna pólitíkusa og embættismanna.  Þar sem lífið er strik á korti og pappírsbleðlum.  Engin saga, engar minningar, engin fortíð.  Þeir virðast eiga í vök að verjast um þessar mundir þrátt fyrir gorgeir og útúrsnúninga.

Það er fróðlegt og skrítin reynsla að lesa lýsingu Benedikts Gröndal í Dægradvöl á lífi fólks og barna á Álftanesi fyrir tæplega 200 árum.  Bæði er það að skrásetjari var furðulega samsettur maður,  dómar um fólk eru oft á tíðum harkalegir og neikvæðir, lífið var líka ekki auðvelt, allir þurftu að táka þátt í því að draga björg í bú; svo er hitt að næmi hans sem skálds og náttúruunnanda gefur manni sýn á ótal margt í lífi 19. aldar fólks.  

Hann lýsir staðháttum og umhverfi í byrjun bókarinnar í þessum einstöku orðum þar sem stílsnilld og náttúrutilfinning ríkja:
„Garðahraun er partur af hinum stórkostlegu Reykjaneshraunum og eykur það landsfegurðina eigi lítið á sumrin, þar sem silfurgrár gamburmosi klæðir hvervetna hraunklettana, sumstaðar eins og stórir flákar, en sumstaðar í dældum og djúpsignum lautum, en í gjótunum vaxa ýms grös og jurtir og verða hávaxnar og sællegar, þar sem þær eru í skjóli fyrir öllum vindum og geta notið sólarinnar í næði: stórar brekkur með fagurgrænum laufaskurði bærast upi yfir fjólubláu lyfjagrasi og heiðgulum dvergasóleyjum; sumstaðar hallast einstaka jarðarber upp við grænan kúluvaxinn kodda, alvaxinn lífrauðu lambagrasi, en geldingahnapparnir eða gulltopparnir lúta fram yfir gjótubarmana, þar sem kóngulóin hefur dregið sínn smágjörva vef.  Sumstaðar mæna undarlega vaxnir hraundrangar upp úr grastóm og mosabingjum; á forntroðnum götustígum minna máðar steinbárur á eldvelluna, sem hefur áður verið rennandi og gljúp - sólskríkjur, steindeplar og maríuerlur fljúga til og frá og tísta við og við, annars heyrist hér ekkert hljóð, nema niðurinn frá Hraunholtslæk, þar sem hann fellur út í Arnarnessvog."  

Hér er hann auðvitað að lýsa hrauninu sem Hraunvinir hafa reynt að verja fyrir þrælum kerfis og auðmanna.  Rúmum hundrað árum seinna átti annar listamaður oft leið um þennan stað.  Hann hafði einnig þetta auga, þessa sýn.  Að sjá fegurðina, formin, litina  í hrjóstrugu landslaginu.  Hann átti stóran þátt í því að móta sýn okkar á fegurð landsins. Að skynja hið dásamlega í hinu grófa og fráhrindandi.  Það var Jóhannes Kjarval, við vorum minnt á þetta um daginn þegar verk hans af Gálgahrauni var selt á uppboði í baráttuvikunni.

Mikið var frjótt og menningarlegt mannlífið umhverfis Bessastaði á þessum tíma. þrátt fyrir fátækt og misjöfn kjör fólks.  Þarna varð til íslenskan eins og við þekkjum hana, þarna var upphaf að flestum fræðigreinum og listum.  Það var ótrúlegt hvað ungir karlar lögðu á sig til að læra tungumál og ýmis önnur fræði án skipulegrar menntunar.  Þess væri óskandi að svona mannlíf væri þarna enn til staðar.  Nú er sérgæzkan og eiginhagsmunir ríkjandi.  Valdahroki og græðgi ráða ríkjum, því er fátt sem hægt er að varðveita fyrir slíkum kújónum. 

Því miður. 

LOU REED: Götuskáldið góða

Seint í gærkvöldi fletti ég rásunum á sjónvarpinu og kom inn á tónleika frá 2011 þar sem Lou Reed var enn á ferð einhvers staðar í Frakklandi, á útítónleikum. Ætli þetta hafi verið síðasta ferð hans til Evrópu?  Þetta var þreyttur maður á sviðinu, en hann vann sig upp úr þreytunni, var með gott ungt band, frábæran fiðluleikara og gítarleikara. Hann endaði á Cold Blue Eyes og túlkaði sjálfan sig þar guðdómlega.  Hann átti enn mikið til.  Ég táraðist. 

Ég veit ekki hvernig hann var í umgengni.  Margir áttu erfitt með hann.  Egóið var stórt. John Cale, félagi hans úr Velvet Underground, annar snillingur,  var í ástarhaturssambandi við hann.  Þeir komu saman aftur og gerðu minningarplötuna um  Andy Warhol: Songs for Drella ferðuðust um heiminn. Svo var það búið.  En svo fóru þau í lokatónleika uppúr 90 minnir mig.  

Lou var götuskáld, ansi margar eru sögur hans af fólki á mörkum, útgangsfólk, dópistar, samkynhneigðir, .  Lífinu í stórborginni, ungu fólki á villigötum, ekki má gleyma ástinni, hún var víða, þrátt fyrir allt. Harður hljómurinn í undirleiknum á fyrstu plötunum var í andstöðu við viðkvæmnislegar sögurnar af götunum.  En hann átti marga strengi. Við eigum eftir að koma til hans aftur og aftur. Berlín og Loaded voru mínar uppáhaldsplötur.  Svo voru einstök lög Sweet Jane, Rock n Roll music, Perfect day, Walk on the wild side. Og svo framvegis.  

Hann var lengi í sambúð með Laurie Anderson tónlistarkonu og fjöllistamanni og hún sendi út stutt minningarorð: 

To our neighbors:

What a beautiful fall! Everything shimmering and golden and all that incredible soft light. Water surrounding us.

Lou and I have spent a lot of time here in the past few years, and even though we’re city people this is our spiritual home.

Last week I promised Lou to get him out of the hospital and come home to Springs. And we made it!

Lou was a tai chi master and spent his last days here being happy and dazzled by the beauty and power and softness of nature. He died on Sunday morning looking at the trees and doing the famous 21 form of tai chi with just his musician hands moving through the air.

Lou was a prince and a fighter and I know his songs of the pain and beauty in the world will fill many people with the incredible joy he felt for life. Long live the beauty that comes down and through and onto all of us.

— Laurie Anderson

his loving wife and eternal friend