Paul Zukofsky og Íslendingar

Aldrei þessu vant datt Mogginnn inn hjá mér á föstudaginn var. Þar voru tvær síður helgaðar einum af þessum skrítnu snillingum sem laðast hafa að Íslandi ogÍslendingum. Paul Zukovfsky. Svo ég las 2 síður í blaðinu. Minningar fólks og mynd af þessum snillingi.  Einhvers konar Bobby Fischer tónlistarinnar.  Í New York Times var frábær minningargrein um hann og vísað líka á youtube hlekk þar sem hann spilar Paganini. 

Í Morgunblaðinu er sagt að hann hafi komið hér fyrst 1976 eða 7.  Það er ekki rétt, hann kom hingað á vegum Musica Nova og Tónlistarfélagsins 1965 og 1966 þá rúmlega tvítugur.  Í júní 1966 spilaði hann á tvennum tónleikum í Austurbæjarbíó þar var ég og æskuvinur minn. Á þeim tíma var ég 19 ára og búinn að kynnast klassísku tónskáldunum sem byrja á B. Og nýbúinn að kynnast Stravinsky.  Á öðrum þessum tónleikum var hann spilaður.  Sagan af hermanni eða Dáta eins og síðar var notað.  Zukofsky spilaði á sína fiðlu andsetinn og Páll P. Pálsson stjórnaði og gamall nágranni minn úr Bústaðahverfinu Jóhannes Eggertsson, lék á ásláttarhljóðfæri af snilld.  Fyrir framan okkur félaga sat Róbert Abraham Óttóson og fylgdist með í nótnabók.  Í enda verksins lokaði hann bókinni og hrópaði Bravó og stóð á fætur.  Síðar á 9. áratug heyrði ég hann tvisvar stjórna Sinfoníuhljómsveit æskunnar.  Hvað hann get fengið út úr þessu unga fólki.  Margt sem í dag er í Sinfoníuhljómsveit Íslands.  

Eftir lýsingunni í New York Times hefur þessi maður oft átt erfitt vegna skapgerðareiginleika. En hann hefur samt náð til ótrúlega margra.  Lýsing Friðriks Más Baldurssonar stærðfræðings á vináttu þeirra er hlý og mögnuð.  Rut Ingólfsdóttir og Björn Bjarnason voru í nána vinasambandi við hann.  Hann var menntamaður sem fylgdist með á ótal sviðum.  Hann gerði meiri kröfur en tíðkaðist á þeim tíma og lagði grunn að þeirri sterku hljómsveit sem við eigum í dag. 

Þaðe er gaman að eiga svona minningu frá æskuárum eins og þessa tónleika.  Vonandi eru alltaf einhverjir í hverri kynslóð sem eiga svipaðar minningar.  Lífið er oft svo undursamlegt.  

From left, Paul Zukofsky, Abbot Lee Ruskin and the composer Norman Lloyd at the Juilliard School in 1956. Þarna er Paul 13 ára.  

Hér er gagnrýni úr Tímanum um þessa tónleika: 

MUSICA NOVA Sá músikviðburður sem verð skuldað hefði fyllstu athygli, en af óskiljanlegu tómlæti laðaði einungis að sér fáa til heyrendur, var flutningur á „Sögu hermannsins" eftir Stravinsku, sem Musica stóð að um miðjan júnímánuð. Það kann að vera tímasetning svo og misbrestur a hinni "lífsnauð synlegu" auglýsingatækni nú- tímans sem olli, að svo fáliðað var í sal Austurbæjarbíós þetta kvöld'. — Það hefur oft verið sagt um Stravinsky að hann væri byltingarmaður, en í bók sinni „Poetique Musicale" þá frábiður hann sig slíkri nafn gift því að ef slíkt ætti að hefta á alla þá sem eitthvað liggur á hjarta og þora að fara sfnar eigin götur yrði það hug tak fljótt gatslitið og innantómt vill hann meina. — Flutningur á Sögu hermannsins var í sjiálfu sér sá viðburður, sem erindi hefði átt til margra og kom þar til afbragðs túlkun með fiðluleik aranum Pauk Zukofsky, sem afgerandi „element" í þeirri sjö manna sveit, sem músíkin hvíldi á. Stjórnandi var Páll P. Pákson og í slagverkinu, sem Jóhannes Eggertsson annaðist var regluleg músik. —,.Hiii sparsama ytri uppsetn ing höfundar á þessu verki, sem samið er í lok fyrri heims styrjaldar egir sína sögu, en engu að síður nær höfundur, sterkum tökum á efni og tón list og tekst að skapa þarna eins konar Músikleikhús. — Sögumaður *sem hefur víð tækara hlutverk en það að fylla í eyður og segja hvað skeður að tjaldabaki er hlekk ur í dramatískri heild og þarf oft að grípa fram í atburðarásina. Sögumann þennan túlk aði Þorsteinn Ö. Steþhensen kölska Róbert Arnfinnsson her mann Gísli Alfreðsson og prins essu Unnur Guðjónsdóttir. — í heild var frammistaða mús ikanta og leikara hnitmiðuð og svo vel unnin, að illa er farið ef Saga hermannsins kemst ekki fljótlega á fjalirnar aftur. — Hin smærri verk Stra vinskys á þessum tónleikum, voru^Elegia fyrir einleiksfiðlu og Duo Consertant bæði í hin um „þurra" flokki Stravinskys ef svo mætti segja en afbragðs túlkun Pauls uZkofskys bætti það vel upp. Þrjú auðveld píanóstykki fluttu þeir Stefán Edelstein eg Þorkell Sigurbjörnsson, sem einnig aðstoð- aði Zukofsky í fiðlulögunum. Á tónleiikum Musica Nova þ. 15. júní, voru flutt nútímaverk erlendra og,tveggja íslenzkra höfunda, en af óviðráðanleg um orsökum gat undirrit uð ekki sótt síðari tónleikana.  Unnur Arnórsdóttir.  (Tímin 25.6. 1966)

Persónur og leikendur: Bjarni grái og Benni blái

Það er skrítið að horfa á sviðsettan gamanleik sem ríkisstjórn Bjarna Benediktssonar leikur fyrir framan alþjóð.  Það er meira að segja spurning hvort þetta sé gamanleikur eða harmleikur.

Sjaldan hafa jafn miklir spraðurgosar tekist á eins og frændurnir Bjarni Ben og Beneditk Jó.  Allt verður að fíflagangi í höndum þeirra.  Hvort sem þeir eru gráhærðir eður ei.  Misskilningur tómur mísskilningur sagði Bjarni í hádegisfréttum.  Samráðherrar hans sem líst illa  á að eyða milljörðum í nýja flugstöð í Reykjavík eru á villigötum.  Áður en búið er að taka ákvarðanir um staðsetningu flugvallarins.

Benedikt setti á svið einþáttung í vikunni um baráttu gegn svarta hagkerfinu og skattsvikum.  Án þess að neitt yrði rætt nema hvort tíuþúsundkall yrði tekinn úr umferð sem ekki er minnst á einu orði í aðalatriðum fréttatilkynningar Ráðuneytisins.   Voru einhverjar aðrar merkar tillögur í þessari ræðu hans?  Var þetta fólk í þessum tveim nefndum bara að leika sér, eða var Benedikt bara að eyðileggja starf þeirra með þessum furðulegu atriðum sem hann ræddi um eða var hitt of flókið fyrir stærðfræðinef hans?

Hérna er kynningarefni nefndanna þar sem víða er farið yfir völl því ef ná á 100 milljörðum í skattsvikum þarf víða að koma við. Ekki hef ég trú á öðru en þessir embættismenn og fagfólk vinni störf sín af tryggð og hollustu. Og best væri að aðalatriðin í baráttunni gegn skattaundanskotunum yrðu skýr ekki bara leikur frændanna og enn eitt dæmið um vanmátt þessarar ríkisstjórnar meðan fiskur og ferðamenn bjarga því sem bjarga þarf.

Barnaníðingur og lögfræðingur: Er þetta hægt????

Það er engin furða þótt aðstandendur fórnarlamba Barnaníðings spyrji hvers vegna han hafi fengið náðun af  af stjórnkerfi sem teygir sig frá ráðuneyti til ráðherra og alla leið til forseta. Hefðbundin meðferð er svarið frá forsætisráðherra sem bar ábyrgð á málinu á sínum tíma.

Þetta er enginn venjulegur glæpamaður, lögfræðingur með orðstír og heimagangur í æðstu kreðsum samfélagsins.  Svo breytir hann nafni sínu og það sýnir siðspillingu hans að taka upp nafnið Robert Downey.  Líklega til að fela sig þar sem nafni hans, leikarinn heimsfrægi,  er með milljónir ef ekki tugmilljónir færsla, svo  íslenski nafni hans er falinn á bak við hann.  Eða kannski sýnir þetta hugarfar hans að þetta allt sé einn brandari.

Er það nema eðlilegt að faðir stúlku sem lenti í höndum þessa útsmogna níðings vilji fá að vita rökstuðning stjórnkerfis og ráðherra sem eru ábyrgir fyrir málinu.

Hér er pottur brotinn. Hér er allt á skakk og skjön. Hér virðist valdi misbeitt eða illa farið með. Þurfum við kannski að leggja Nýju stjórnarskrána fram fyrir fólkið í landinu svo forsetinn þurfi ekki að skrifa undir eitthvað sem hann veit ekki hvað er? Fyrst og fremst viljum við heyra rök núverandi forsætisráðherra fyrir því vali sínu að veita einmitt þessum manni uppreist æru en ekki öðrum. Og við hvetjum núverandi dómsmálaráðherra til að gera allt sem í hennar valdi stendur til að taka málið upp að nýju því það virðist hafa farið í gegn án þess að nokkur beri ábyrgð og enginn hafi unnið við það,

 Satt að segja verður maður miður sín að skoða Kompásþáttinn frá 2007: Þvílík minotkun valds og siðferðisleysi. Barnaníðingur gengur inn í Barnahúsið og fylgist með barni sem hefur verið brotið á á sama hátt og hann hefur brotið á öðrum börnum.  Á þessi maður að koma til baka til starfa fyrir dómstólum landsins á hann að yfirgefa þetta líf með hreina sakaskrá? Þar sem eftir sitja fórnarlömb sem munu aldrei verða söm.

Er þetta hægt?

Ráðherra í vondum málum.

Ráðherrann í vondum málum, eða hvað, látum við þetta yfir okkur ganga?
Hún veit ekki hvað hún gerir. Er hættuleg. Hleypir af stað byssuleik sem enginn veit hvernig endar. 
X D tekur þátt, eru á ystu nöf. Leikreglurnar ekki þeirra. 
Forsætisráðherra úti að aka. Fjármálaráðherra forðast sannleikann. Allt eins og vera ber. Framtíðin ekki okkar.

Á Íslandi. 

Það er sannfæring mín að málsmeðferð dómsmálaráðherra og Alþingis við val á umsækjendum til skipunar í embætti dómara við Landsrétt hafi brotið í bága við lög. Ég trúi því ekki að þriðja grein ríkisvaldsins, dómsvaldið, muni láta það viðgangast átölulaust. Ákvörðun dómsmálaráðherra um að víkja frá niðurstöðum faglegrar dómnefndar um hæfni umsækjanda um embætti dómara við Landsrétt var hvorki tekin með þeim hætti, né á grundvelli þeirra forsendna, sem lög áskilja. Alþingi hefði átt að bregðast við og hafna breyttri tillögu ráðherrans. Meirihluti Alþingis brást því hlutverki sínu.“

Byssumenning tekur völdin

Byssumenningin tekur völdin.  Nú skipta krónurnar ekki máli.  Frú Andersen verður að auka vinsældir sínar eftir vafasamar embættisfærslur upp á síðkastið.  Svo hún hefur verið lesið í erlendum fjölmiðlum að vopn eru tilvalin að auka vinsældir stjórnmálamanna í erfiðleikum. 

Svo hún hefur samband við vin sinn Herra Matthiessen  sem er að sjálfsögðu reiðubúinn að senda Víkingasveit sína ef fjárausturinn eykst og eflaust er það sjálfsagt á ólgutímum.  Það er auðvelt að sannfæra landann um það að tímum terrorista og Isis.  Og  ekki er verra að vera kominn með Þjóðaröryggisráð sem heldur fund í Öryggisbyrgi í Herstöðinni sem Bandaríkjamenn yfirgáfu við lítinn fögnuð þáverandi valdamanna.  Eftir að þeir höfðu komið okkur í stríð með stóru bræðrunum Bush og Blair. Án þess að spyrja þing eða þjóð. 

Spurningin er hvort þetta auki eða minnki hættu á hermdarverkum sjúkra einstaklinga hvort sem þeir eru  skipulagðir í hersveitum eða einir á ferð í sálarkvöl.  Eitt er víst að þetta er ódýr leið fyrir ráðherrann að reyna að rísa upp aftur og forsætisráðherrann fylgir henni í því að sjálfsögðu. Þau geta setið saman í Flórídavillunni ljúfu sem var keypt fyrir aflandsfé og stjórnað hernaðaraðgerðum á milli þess sem þau skreppa í golf með Trump á golfvellinum góða. Það er auðveldari aðferð en að svara í ræðustóli á Alþingi.   Lífið verður vart betra.

Það var kaldhæðni örlaganna að á Sjómannadagskvöldið, þar sem vopnaðir lögreglumenn spígsporuðu um borgina, skyldi verða sýnd í sjónvarpinu Skytturnar hans Friðriks Þórs, sú kvikmynd færist æ nær veruleikanum, þar sem hvalveiðifangarar eru hakkaðir niður af Víkingasveit í miðborg Reykjavíkur.  Örugglega er einhver ráðherra sem hefur gefið skipanir á bak við tjöldin. Og lætur sig hverfa ef illa fer.


 

Framhaldsskólar: 25 ára og eldri og skólastyrkir

Ein af furðulegustu hugmyndum fyrrverandi Menntamálaráðherra var að skerða réttindi fólks 25 ára og eldri til náms í framhaldsskólum. Þetta hefur haft víðtækar afleiðingar eins og kemur fram í þingsályktunar tillögu Svandísar Svavarsdóttur og fleiri þingmanna í stjórnarandstöðu: 

Afleiðingar þessarar pólitísku ákvörðunar sáust berlega í svörum mennta- og menningarmálaráðherra við fyrirspurnum Oddnýjar G. Harðardóttur á 144. löggjafarþingi (þskj. 533) og 145. löggjafarþingi (þskj. 492) en þar kom fram að á milli áranna 2014 og 2015 fækkaði nemendum 25 ára og eldri um 742 í framhaldsskólum landsins. Þar af fækkaði bóknámsnemendum um 447 og verknámsnemendum um 295. Þessi þróun er afleiðing þeirrar ákvörðunar ríkisstjórnarinnar að hætta að greiða með þessum nemendum.

Greinarhöfundur var Grunn- og framhaldsskólakennari um áratugaskeið.  Þar var einn mesti gleðigjafimi fá aftur inn í skólana fólk oft komið á miðjan aldur sem hafði ekki haft tækifæri til að halda áfram námi og ljúka stúdentsprófi eða verknámi.  Þetta fólk var oft toppfólk í námi og kom sjálfum sér oft á óvart með frábærri frammistöðu.  Ég sé fyrir mér svipinn á andlitum þeirra þegar þau virtu fyrir sér árangur sinn sem var svo miklu betri með auknum þroska og ábyrgð.  En fyrrum menntamálaráðherra datt það í hug, eða ráðgjöfum hans, að loka þessari leið og fækka nemendum í framhaldsskólum um  7 til  800, nemendur eldri en 25 ára. Það er því ótrúlegt að framfarasinnuðum þingmönnum geti dottið nokkuð annað í hug en að breyta þessu þegar þing kemur aftur saman í haust.  

Annað mál sem tillaga þyrfti að koma fram um er verulegur námsstyrkur fyrir þá sem þurfa að sækja framhaldsskóla fjarri heimahögum og eiga ekki kost á að dvelja í heimahúsum hjá foreldrum eða ættingum.  Ég sá þegr ég bjó úti á landi í 15 ár að aðstöðumunur hjá nemendum var gífurlegur og fjöldi nemenda hrökklaðist úr námi vegna efnahags.  Og ekki er sá kostur betri í dag þegar námið hefur verið stytt um ár sem leiðir til meiri álags í námi og minni tækifæra að stunda vinnu með námi. Þegar ég kenndi lífsleikni á Unglingstigi datt mér í hug að fá nemendurna til að reikna út hve einn vetur í skóla kostaði fjarri heimili.  Ég man hve þau urðu hissa þegar allur kostnaður hafði verið reiknaður og það voru þau sjálf sem leituðu eftir þessum upplýsingum um skólakostnað, fæði og neyslu.     

Tillagan er svona í heild:

146. löggjafarþing 2016–2017.

Prentað upp.

Þingskjal 525  —  395. mál.

Flutningsmenn.

Tillaga til þingsályktunar

um að öllum nemendum verði tryggð skólavist í framhaldsskólum.

Flm.: Svandís Svavarsdóttir, Einar Brynjólfsson, Þórunn Egilsdóttir, Oddný G. Harðardóttir.

    Alþingi ályktar að fela mennta- og menningarmálaráðherra að tryggja öllum sem þess óska og uppfylla almenn skilyrði skólavist í framhaldsskólum óháð aldri.

Greinargerð.

    Í október 2014 ákvað þáverandi ríkisstjórn að hætta að borga fyrir bóknám 25 ára og eldri nemenda í framhaldsskólum landsins. Þáverandi mennta- og menningarmálaráðherra tilkynnti að þetta væri gert til að hækka framlög á hvern nemanda og eldri nemendur gætu nýtt sér önnur menntaúrræði. Þessi ákvörðun var tekin með breytingum í fjárlögum en ekki með sérstakri lagabreytingu og hlaut þessi grundvallarstefnubreyting því ekki næga pólitíska umræðu.
    Um var að ræða verulega stefnubreytingu í menntamálum. Í gildi er reglugerð þar sem gert er ráð fyrir því að ákveðin forgangsröðun gildi við innritun nemenda. Þar hafa t.d. nemendur sem innritast á starfsbrautir fatlaðra ákveðinn forgang, þeir sem eru að hefja framhaldsskólanám að loknum grunnskóla hafa forgang á þá sem eru orðnir eldri og svo framvegis. Þegar þessi reglugerð var sett fylgdi þó sögunni að öllum nemendum væri tryggð skólavist í framhaldsskóla. Ekki væri hins vegar hægt að tryggja að allir kæmust í þann skóla sem þeir settu efst á blað og því væri eðlilegt að hafa einhverjar forgangsreglur.
    Það að kippa hreinlega burt einum hópi nemenda með ákvörðun í fjárlögum um að fækka nemendum í framhaldsskólum og hætta að greiða fyrir bóknám þeirra sem náð hafa 25 ára aldri er sérstök pólitísk ákvörðun sem hefur ekkert með forgang nemenda við innritun að gera þó að ráðherra og stjórnarþingmenn hafi haldið öðru fram.
    Afleiðingar þessarar pólitísku ákvörðunar sáust berlega í svörum mennta- og menningarmálaráðherra við fyrirspurnum Oddnýjar G. Harðardóttur á 144. löggjafarþingi (þskj. 533) og 145. löggjafarþingi (þskj. 492) en þar kom fram að á milli áranna 2014 og 2015 fækkaði nemendum 25 ára og eldri um 742 í framhaldsskólum landsins. Þar af fækkaði bóknámsnemendum um 447 og verknámsnemendum um 295. Þessi þróun er afleiðing þeirrar ákvörðunar ríkisstjórnarinnar að hætta að greiða með þessum nemendum.
    Eftir efnahagshrunið varð veruleg ásókn eldri nemenda í framhaldsskóla sem höfðu þá jafnvel misst atvinnu og vildu nýta tækifærið til að ljúka námi á framhaldsskólastigi. Um þetta var búið í sérstöku verkefni stjórnvalda, skólanna og aðila vinnumarkaðarins sem kallaðist Nám er vinnandi vegur. Þar kom berlega í ljós að skólarnir þjónuðu fólki á öllum aldri og skipti þetta verkefni sköpum fyrir marga. Það skaut því skökku við að loka skólunum fyrir eldri nemendum. Haldbær rök fyrir þeirri ákvörðun hafa hvergi komið fram eða mat á áhrifum, svo sem á menntunarstig þjóðarinnar eða á möguleika einstaklinga á að bæta stöðu sína með aðgengi að námi á framhaldsskólastigi.
    Þessi ákvörðun var því grundvallarstefnubreyting í þá átt að loka íslensku menntakerfi, draga úr hlutverki framhaldsskólanna og torvelda eldri nemendum að sækja sér menntun og þau tækifæri sem henni fylgja. Ákvörðunin hefur verið harðlega gagnrýnd allt frá árinu 2014 og nú liggur fyrir að a.m.k. einn ríkisstjórnarflokkur hefði viljað breyta um stefnu og tryggja á nýjan leik að allir fengju skólavist í íslenskum framhaldsskólum. Meiri hluti Alþingis getur sýnt þennan vilja með því að samþykkja þessa tillögu og tryggja um leið að öllum nemendum verði tryggð skólavist í framhaldsskólum óháð aldri og að þeim fylgi fjármagn.

Frú Andersen: Hvað gerir Alþingi?

Hroki ráðherra yfirgengilegur:Hún þarf ekki að semja eða tala við neinn. Bent er á ýmsa vankanta í vinnubrögðum hennar en eina svarið Ég ræð. Eina í stöðunni fyrir Alþingi er vantraust. Ef hún kemst upp með þetta þá er allt leyfilegt. Kjarninn er búinn að birta öll gögn málsins svo leyndin er ekki til staðar. Hún getur ekki skýlt sér á bak við hana. Enn er spurningin hvað Björt Framtíð og Viðreisn láta Sjálfstæðisflokkinn troða á sér, valið er þeirra.



"Það er ráðherra sem hef­ur veit­ing­ar­valdið og ber á því ábyrgð, bæði póli­tíska og stjórn­sýslu­lega ábyrgð. Ráðherra legg­ur til­lögu fyr­ir þingið. Þingið hef­ur tvo mögu­leika í stöðunni, að fall­ast á til­lögu ráðherra eða fall­ast ekki á til­lögu ráðherra.“

Ráðherra vill skipa umsækjandann í 30. sæti

Smári: „Vá. Þetta skjal átti alls ekki að koma fyrir sjónir almennings“

Smári McCarthy, þingmaður Pírata, segir að það geti orðið erfitt fyri dómara við Landsrétt að njóta trausts ef ekki næst sátt um skipan dómara.

Davíð Þór, Sigurður Tómas og Ragnheiður efst á lista

Samkvæmt mati hæfisnefndar um mat á umsækjendum um starf dómara við Landsrétt var einn þeirra sem ráðherra gerir tillögu um í starfið númer 30 hjá nefndinni.