Meirihluti: Sjálfshól og drýldni

Nú færist friður jólanna yfir alla.  Jafnvel ráðherra og þingmenn.  Alltaf næst á seinustu stundu samkomulag um 
nokkur atriði ekki öll. Og allir hrósa sér.  
Forsætisráðherra stígur fram á seinustu stundu og bjargar desemberuppbót, þingmenn meirihlutans sem þorðu ekki að segja múkk eru allt í einu glaðir og fegnir yfir að geta hjálpað þeim atvinnuleitandi, þeir vildu þetta alltaf. 

Heilbrigðisráðherrann lúffar smá með komugjöldin. Lofað er að ræða um nýjar gjaldtökur af nýjum fiskitegundum.   Rannsóknarsjóður fær smá í sinn hlut. 

Hönnunar og myndlistarsjóður fær smá,  og allir gleyma grátlega skemmtilegri uppákomu þegar ráðherra menntamála mætti til að fagna Hönnunarsjóðinum nýja þegar auglýstar voru fyrstu umsóknir úr honum, en daginn eftir var búið að leggja hann af í fjárlögum.  

Það skiptir kannski engu máli þó nokkrir ráðherrar sýnsi sig minni menn en maður hélt.  Auðvitað gat maður búist við því.  Hugmyndafræði xD og xB er nú um stundir ansi lík. Þó batt Framsókn sig í það að fá niðurstöður í skuldalækkunarmálinu og beygði þar Sjálfstæðisflokkinn og koma með hana hvað sem menn segja um hana og hvaðan féð á að koma. Það er vandamál fjárlaga næstu ára.  En ...... þeir stóðu við áætlun sína, sem á kannski eftir að skipta máli hjá kjósendum. Ef framkvæmdin fer ekki í tætlur. 

Svo verður  gaman að sjá hvernig útkoman verður næsta árið, enn eru engar stórar framkvæmdir í augsýn, þrátt stór orð seinustu árin.  Vístölulöggjöf og Gjaldeyrishöft ráða enn ríkjum.  Verðbólgan getur enn farið á kreik.  En nú um stundir eru þingmenn stjórnarflokkanna ánægðir með sig.  Sjálfsánægja og drýldni ráða ríkjum með smáskynsemi inn á milli.  Ennþá minnnsta kosti.
Eins og dæmin hér að neðan sýna.  

Gleymum samt ekki aðförinni að útvarpinu, gjafmildinni við kvótaeigendur, niðurlagningu Náttúrulaganna og ótal mörgu öðru.  Sem of langt yrði að telja hér. 
  

 Vigdís Hauksdóttir veit það sem allir vissu að forsætisráðherra myndi koma á seinustu stundu og bjarga málinu :

Virðulegi forseti. Því ber að fagna að hér hefur náðst samkomulag um þinglok og því er 2. umr. fjárlaga að ljúka. Það er fagnaðarefni. Ég bað um það sjálf í framsöguræðu minni í þessu máli að frumvarpið kæmi til fjárlaganefndar milli 2. og 3. umr. og óska ég eftir því hér á ný. Ég þakka nefndarmönnum fyrir gott starf og þeim þingmönnum sem hafa talað í þessu máli.

Umræðan hefur farið út um víðan völl en það virðist hafa farið fram hjá þeim þingmönnum sem hér hafa talað síðast að hæstv. forsætisráðherra kynnti það í tíufréttum sjónvarpsins að fundist hafi svigrúm til að greiða atvinnuleitendum desemberuppbót, þannig að það skal sagt hér.

Ég þakka umræðuna og hlakka til að starfa með nefndinni á milli umræðna.

Sigrún Magnúsdóttirm hefur farið greitt að lýsa yfir gríðarlegum framförum í nýju fjárlögunum: 

Virðulegi forseti. Mikill áfangi er að verða að veruleika, atkvæðagreiðsla um fjölmargar breytingartillögur við fjárlög brátt að ganga í garð. Ég hef talað hér um að ytri rammi fjárlaganna sé traustur og gríðarlegar framfarir þar á mörgum sviðum. Það sannast enn og aftur að við getum haldið okkur við hallalaus fjárlög þrátt fyrir þessar umbætur og við höldum meginstefinu hvað varðar heimili og velferð.

Undanfarna daga hafa átt sér stað ágætar umræður á köflum og málefni hafa verið reifuð en ég hef furðað mig á einu. Öryggisnet hverrar velferðarþjóðar sem er almannnatryggingar hefur lítið sem ekkert verið til umræðu. Almannnatryggingakerfi er meðal annars til þess að koma til stuðnings fólki sem veikist, slasast eða eldist. Frá árinu 2006 hafa framlög til almannatrygginga tvöfaldast úr 40 milljörðum í 80 milljarða fyrir árið 2014. Aukningin er rúmir 8 milljarðar núna bara á milli ára, 11–12%.

Virðulegi forseti. Þetta er velferð. Fyrrverandi ríkisstjórn óf vissulega líka í þetta öryggisnet, en núverandi ríkisstjórn með félagsmálaráðherra í broddi fylkingar ásamt öflugum stuðningi hæstv. fjármálaráðherra hefur verið að þétta möskvana svo færri detti á milli. Aldraðir urðu til dæmis einmitt fyrir því árið 2009 að falla. Þessa aðgerð, þessa aukningu kalla ég miklu frekar umbyltingu en hækkun á fjárlögum. Þá er ég afar ánægð með tilboðin sem formenn stjórnarflokkanna spiluðu út í gær og sýna vilja ríkisstjórnar í verki til góðra hluta fyrir land og þjóð.

Ásmundur Friðriksson vill að við höldum áfram að gefa rafmagnið okkar, það er víst ekki nýtt hjá honum.  Rekstur hefur ekki verið hans sterka hlið. 

Virðulegi forseti. Ég fagna því að náðst hefur samkomulag um þinglok. Ég held að mikilvægasta verkefni okkar þingmanna sé að fækka þeim sem þurfa á jólabónus að halda, eru atvinnulausir og í atvinnuleit. Ég held að okkar mikilvægasta verkefni að ári verði færri atvinnulausir sem þurfa á því að halda að fá uppbætur í desember. En til þess þarf að virkja þau tækifæri sem bíða í atvinnulífinu, þau stóru tækifæri, og þar þurfum við fyrst og fremst að virkja Landsvirkjun til að leggja sitt af mörkum til að skapa á Íslandi fleiri betur launuð störf. Það er verkefni næstu mánaða.

Á síðustu árum, frá 2007 til 2012, lækkuðu skuldir Landsvirkjunar um 50 milljarða, u.þ.b. 10 milljarða á ári. Það eru þær tekjur sem Landsvirkjun hefur haft af stóriðjunni og auðvitað allri orkusölu í landinu. Það hefur verið talað um að verð á orkunni hafi verið mjög lágt en samt sem áður greiðir Landsvirkjun skuldir sínar niður um 50 milljarða. Það er mjög gott.

Álframleiðsla skapar 23% af útflutningsverðmæti þjóðarinnar, u.þ.b. 226 milljarða. Hún skapar 5 þús. störf þar sem meðallaunin eru yfir 450 þús. kr. á mánuði. Þetta er það sem þetta þjóðfélag þarf á að halda núna í staðinn fyrir að rífast um desemberuppbætur handa þeim sem eru að leita sér að atvinnu. Við þurfum að skapa þeim atvinnu og það er verkefni framtíðarinnar.

Ragnheiður Ríkharðsdóttir er alltaf skynsömust íhaldsmanna: 

Virðulegur forseti. Hér náðist í gær samkomulag um þinglok og þau mál sem þingheimur ætlar að afgreiða fyrir jólaleyfi. Ég ætla ekki að segja hér að það samkomulag hafi glatt mig neitt sérstaklega vegna þess að mér finnst ekki, þegar við erum á síðustu metrum í vinnu eins og fjárlagavinnu, að við eigum að vera að semja um krónur og aura til að geta lokið þingstörfum á réttum tíma. Mér finnst þetta eiga að kenna okkur í fyrsta lagi að aðkoma að fjárlagafrumvarpi þarf kannski að vera með öðrum hætti en hún hefur verið, við ættum kannski í upphafi að vera meira sammála um ákveðnar línur og við ættum kannski í vinnunni að byrja fyrr að velta fyrir okkur þeim áherslum sem við viljum hafa hér, hvort heldur er meiri hluti eða minni hluti.

Það að komast að samkomulagi um þinglok fyrir jól í krónutölum, fyrirgefið, virðulegur forseti, hugnast mér einhverra hluta vegna ekki. Ég kýs að við lærum af þessari vinnu og gerum þetta öðruvísi þegar kemur að vordögum og þegar kemur að fjárlögum næsta árs.

Næsta ræða