Nýr Sjávarútvegsráðherra sömu klisjurnar. Gunnar Bragi svaraði spurningum Oddnýjar Harða á Alþingi, enn sami hljómur og rangtúlkun, málið er að núverandi ríkisstjórn er í vasanum á útgerðarauðvaldinu og þarf að lifa samkvæmt því. :
Veiðigjöld ekki sanngjörn Gunnar Bragi sagðist sjálfur hafa litið svo á að veiðigjaldið væri aukaskattur á ákveðna landshluta því það legðist þyngst á fyrirtæki á landsbyggðinni. Þá teldi hann aðferðina sem notuð væri til að reikna út veiðigjaldið of flókna.
„Ég velti fyrir mér af hverju tökum við út eina atvinnugrein sem er að nota auðlindir landsins? Hvers
vegna reiknum við ekki út einhvers konar afnotagjald á aðrar atvinnugreinar líka sem eru að nýta auðlindir landsins hvort sem það er nú raforka eða þess vegna loftbylgjur, vatn, ferðaþjónustu þess vegna?“ sagði ráðherrann sem var ekki sammála því að of lítið rynni í ríkissjóð af auðlindagjaldi.
Sagðist hann telja skynsamlegt að setja allar atvinnugreinar undir sama hatt og best væri að nota skattkerfið til þess að ná í gjöld af auðlindunum. Hann hefði ekki náð að setja sig inn í hugmyndir Færeyinga en hann hefði þó heyrt að þær væru umdeildar innanlands.
„Mér finnst í sjálfu sér engin sanngirni í því að vera að taka sérstakt gjald af einni atvinnugrein,“ sagði Gunnar Bragi.
Lögin um veiðigjöld eru tilkall þjóðarinnar til arðs af fiskveiðiauðlindinni. Arðs sem hún hefur skapað sér með skilvirkri stjórn á fiskveiðum á stóru hafsvæði sem hún tryggði sér rétt yfir. Þessi arður er réttmæt eign þjóðarinnar. Hann getur og má aldrei verða einkaeign fárra. Veiðigjöldin er ekki skattheimta. Þau eru gjald fyrir afnot af eign þjóðarinnar, fiskveiðiréttinum, innheimt til að tryggja þjóðinni arð af eigin auðlind. Í gildandi lögum (upphafleg lög nr. 74/2012) eru veiðigjöldin tengd arðinum af auðlindinni með hlutlægum og gagnsæum hætti, þau vaxa með auknum arði og lækka dragist hann saman.
og Indriði bætir við (og svarar Gunnari áfram).
Það hefur stundum heyrst að ekki sé sanngjarnt að útgerð sé látinn borga skatt sem önnur atvinnustarfsemi sé laus við. Rökin fyrir því eru að útgerðin hefur þá sérstöðu að hafa fengið einkaleyfi til að nýta sameiginlega auðlind þjóðarinnar. Veiðigjaldið er ekki venjulegur skattur heldur er með þeim verið að skila auðlindarentunni til réttmæts eigenda hennar. Önnur almenn atvinnustarfsemi er ekki í þessari stöðu. Hins vegar ættu sömu sjónarmið að vera upp gagnvart þeim sem nýta aðrar sameiginlegar auðlindir svo sem orku og er þar enn verk að vinna.
Það eru ótal leiðir fyrir útgerðina að komast hjá því að greiða rentu eftir öðrum leiðum, svo Veiðigjöldin tryggja það langbest að við fáum okkar hlut, eigendur auðlindarinnar Þjóðin. Er það sanngjarnt að eigandinn fái 5 milljarða af auðlindinni meðan útgerðirnar fái 45 milljarða? Sem við höfum engin áhrif á hvernig er ráðstafað? Helmingur auðlindarentunnar væri nýr Landspítali á 3-4 árum.
Veiðigjöld ekki sanngjörn Gunnar Bragi sagðist sjálfur hafa litið svo á að veiðigjaldið væri aukaskattur á ákveðna landshluta því það legðist þyngst á fyrirtæki á landsbyggðinni. Þá teldi hann aðferðina sem notuð væri til að reikna út veiðigjaldið of flókna.
„Ég velti fyrir mér af hverju tökum við út eina atvinnugrein sem er að nota auðlindir landsins? Hvers
vegna reiknum við ekki út einhvers konar afnotagjald á aðrar atvinnugreinar líka sem eru að nýta auðlindir landsins hvort sem það er nú raforka eða þess vegna loftbylgjur, vatn, ferðaþjónustu þess vegna?“ sagði ráðherrann sem var ekki sammála því að of lítið rynni í ríkissjóð af auðlindagjaldi.
Sagðist hann telja skynsamlegt að setja allar atvinnugreinar undir sama hatt og best væri að nota skattkerfið til þess að ná í gjöld af auðlindunum. Hann hefði ekki náð að setja sig inn í hugmyndir Færeyinga en hann hefði þó heyrt að þær væru umdeildar innanlands.
„Mér finnst í sjálfu sér engin sanngirni í því að vera að taka sérstakt gjald af einni atvinnugrein,“ sagði Gunnar Bragi.
Nei þetta er ekki nýr sannleikur. Indriði H. Þorláksson skrifaði greinar um Veiðigjöld fyrir 3 árum. Þar sem hann svarar öllum röksemdum Gunnars Braga í dag.
Lögin um veiðigjöld eru tilkall þjóðarinnar til arðs af fiskveiðiauðlindinni. Arðs sem hún hefur skapað sér með skilvirkri stjórn á fiskveiðum á stóru hafsvæði sem hún tryggði sér rétt yfir. Þessi arður er réttmæt eign þjóðarinnar. Hann getur og má aldrei verða einkaeign fárra. Veiðigjöldin er ekki skattheimta. Þau eru gjald fyrir afnot af eign þjóðarinnar, fiskveiðiréttinum, innheimt til að tryggja þjóðinni arð af eigin auðlind. Í gildandi lögum (upphafleg lög nr. 74/2012) eru veiðigjöldin tengd arðinum af auðlindinni með hlutlægum og gagnsæum hætti, þau vaxa með auknum arði og lækka dragist hann saman.
og Indriði bætir við (og svarar Gunnari áfram).
Það hefur stundum heyrst að ekki sé sanngjarnt að útgerð sé látinn borga skatt sem önnur atvinnustarfsemi sé laus við. Rökin fyrir því eru að útgerðin hefur þá sérstöðu að hafa fengið einkaleyfi til að nýta sameiginlega auðlind þjóðarinnar. Veiðigjaldið er ekki venjulegur skattur heldur er með þeim verið að skila auðlindarentunni til réttmæts eigenda hennar. Önnur almenn atvinnustarfsemi er ekki í þessari stöðu. Hins vegar ættu sömu sjónarmið að vera upp gagnvart þeim sem nýta aðrar sameiginlegar auðlindir svo sem orku og er þar enn verk að vinna.